Ταξιδιωτικό Γραφείο Θεσσαλονίκη

Θρησκευτικός τουρισμός Ελλάδας

Ο θρησκευτικός τουρισμός δεν είναι trend, είναι μια εναλλακτική μορφή τουρισμού που πηγάζει από την ανάγκη των πιστών να γνωρίσουν τη μεγαλοπρέπεια της πίστης τους και να έρθουν πιο κοντά στη θρησκεία τους. Αυτή η ανάγκη και αναζήτηση των πιστών έχει αποτελέσει εδώ και δεκάδες χρονιά τον κύριο λόγο επίσκεψης σε συγκεκριμένους προορισμούς. Τι συμβαίνει όμως με το θρησκευτικό τουρισμό στην Ελλάδα; Ποιοι προορισμοί γνωρίζουν άνθιση κυρίως λόγω των πιστών που έρχονται  να επισκεφτούν τα θρησκευτικά μνημεία της χώρας μας;

Θρησκευτικός Τουρισμός & Ελλάδα

Μονή Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας, Ξάνθη

Ο θρησκευτικός τουρισμός υπάγεται στην κατηγορία του εναλλακτικού τουρισμού. Η ελληνική κοινωνία χαρακτηρίζεται για τη θρησκευτικότητα, τη βαθιά πίστη και αφοσίωση στο Θεό για δυο χιλιάδες χρόνια, διατηρώντας τις αρχές της Ορθοδοξίας.

Χιλιάδες βυζαντινές εκκλησίες, αμέτρητα εκκλησάκια, μοναστήρια, μονές και τοποθεσίες για ιερό προσκύνημα είναι μερικά από τα στοιχεία που προκαλούν δέος στους επισκέπτες του θρησκευτικού τουρισμού της Ελλάδας.

Η σύνδεση με την κουλτούρα του τόπου και την τέχνη της εποχής είναι ακόμα ένας σημαντικός λόγος που παρακινεί τους τουρίστες να επισκέπτουν τα ιερά αξιοθέατα. Τα έργα τέχνης της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής περιόδου, τα ψηφιδωτά, οι τοιχογραφίες, οι εικόνες καθώς και άλλα θρησκευτικά μνημεία ελκύουν κάθε χρόνο το ενδιαφέρον χιλιάδων τουριστών. Μερικοί από τους λόγους του ενδιαφέροντος τους είναι η βαθύτερη γνώση των παραδόσεων, του πολιτισμού και η σύνδεση της τέχνης με τη θρησκεία.

---

Προφίλ του Επισκέπτη

Η πλειοψηφία του θρησκευτικού τουρισμού στην Ελλάδα προέρχεται από το εσωτερικό, ενώ τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι επισκέπτες από τις χώρες του εξωτερικού, κυρίως από τις ορθόδοξες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Από ηλιακής πλευράς υπερτερούν σε ποσοστά οι σχετικά μεγάλες ηλικίες.

 

---

Εποχικότητα

Οι περίοδοι που αυξάνεται ο θρησκευτικός τουρισμός είναι κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών και των θρησκευτικών εορτών.

Ο θρησκευτικός τουρισμός δίνει μια άλλη πνοή στην τουριστική ανάπτυξη των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών, ενισχύοντας υποβαθμισμένους ή «εγκαταλειμμένους» παραγωγικούς κλάδους της τοπικής οικονομίας.

 

---

Σημαντικότερα Θρησκευτικά  Μνημεία της Ελλάδας

Ανάμεσα στα πιο σημαντικά θρησκευτικά μνημεία της Ελλάδας βρίσκονται:

• Η Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία του Αγίου Όρους
• Τα μοναστήρια των Μετεώρων
• Το νησί της αποκάλυψης του Αγίου Ιωάννη, η Πάτμος
• Το Βυζαντινό Μοναστικό κέντρο του Παπικίου, Ροδόπη
• Οι περιοχές όπου ταξίδεψε ο Άγιος Παύλος
• Οι ιεροί χώροι και εκκλησιές αφιερωμένοι στην Παναγία στην Τήνο

---

Η Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία του Αγίου Όρους

Το Άγιο Όρος, ή το λεγόμενο «Περιβόλι της Παναγίας», βρίσκεται στο ανατολικό πόδι της Χαλκιδικής. Αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού κράτους και τον μοναδικό χώρο στην Ελλάδα, που είναι ολόκληρος αφιερωμένος στην προσευχή και στη λατρεία του Θεού. Για αιώνες οι μοναχοί οδηγούνται στις μονές του Αγίου όρους, με την αγρία παρθένα φύση και το βουνό του Άθου να της περικλείει, αναζητώντας μια ήρεμή ασκητική ζωή μακριά από τα εγκόσμια. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να βιώσουν την εμπειρία ενός τελείως διαφορετικού τρόπου ζωής. Τα επιβλητικά ιστορικά μοναστήρια, τα εντυπωσιακά κελιά χτισμένα μέσα σε σπηλιές ή σκαρφαλωμένα στις κορυφές των βράχων, τα φρούρια, οι θόλοι και τα καμπαναριά στις άκρες του βουνού για περισσότερα από χίλια χρόνια. Ο επισκέπτης νιώθει την κατάνυξη, την ατμόσφαιρα δέους και την ευλάβεια που προσφέρει ο τόπος καθώς μπαίνει και ο ίδιος σε ένα τελείως διαφορετικό τρόπο ζωής, σκέψης και διατροφής.

---

 Τα μοναστήρια των Μετεώρων

Το σύμπλεγμα από τεράστιους σκοτεινόχρωμους βράχους των Μετεώρων γοητεύει κάθε επισκέπτη χάριν στην γεωλογική ιδιομορφία του τοπίου. Η δημιουργία του γεωλογικού τοπίου έχει απασχολήσει πολλούς γεωλόγους αλλά ακόμα δεν έχει ερμηνευθεί ξεκάθαρα. Η άγρια, απροσπέλαστή τοποθεσία των Μετεώρων προσέλκυσε τους χριστιανούς ασκητές. Σήμερα αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ασκητική κοινότητα, μετά από αυτή του Αγίου Όρους, μια από τις μεγαλύτερες στην Ορθόδοξή ιστορία και από τις σημαντικότερες της Ελλάδας. Η τοποθεσία, η ησυχία, τα εντυπωσιακά βράχια, οι σπηλιές, οι κρυπτές και οι κοιλότητες αποτελούν το ιδανικό καταφύγιο για τους επισκέπτες που ζητούν να έρθουν πιο κοντά στο Θεό ή ακόμα και για εκείνους που αναζητούν τη γαλήνη και την ψυχική ηρεμία. Οι πρώτοι ερημίτες φαίνεται να εγκαταστάθηκαν στις σπηλιές των Μετεώρων τον 11^ο αιώνα, ενώ τον 14^ο αιώνα ο Άγιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης ίδρυσε τη μονή του Μεγάλου Μετεώρου κι από τον ίδιο πήραν και το όνομα τους τα Μετέωρα. Οι μονές χτίστηκαν σε ύψος 400 μέτρων και πάνω κάτι που συχνά δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα στους μοναχούς. Για να λύσουν το πρόβλημα έχτισαν ανεμόσκαλες και χρησιμοποίησαν σχοινιά και τροχαλίες για να δημιουργήσουν ένα πέρασμα από το ένα μοναστήρι στο άλλο. Στις αρχές του 20ου αιώνα λαξεύτηκαν κλίμακες και σήραγγες στους βράχους καθιστώντας τις μονές προσβάσιμες από το γειτονικό οροπέδιο κι έτσι η παραδοσιακή μέθοδος επικοινωνίας και ανεφοδιασμού των μονών με ανεμόσκαλες, σκοινιά, τροχαλίες και καλάθια, σταδιακά εγκαταλείφθηκε.

Μονές Μετεώρων

• Βαρλαάμ
• Αγίου Στεφάνου
• Αγίου Νικολάου Αναπαυσά
• Ρουσάνου
• Αγίας Τριάδας
• Μεγάλου Μετεώρου

---

 Πάτμος, το νησί της αποκάλυψης του Αγίου Ιωάννη

 

Το Σπήλαιο της Αποκάλυψης βρίσκεται στο νησί της Πάτμου στην περιοχή της Σκάλας. Θεωρείται το σημείο όπου ο Απόστολος Ιωάννης είδε το θεϊκό όραμα και έγραψε το 27ο  και τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης την «Αποκάλυψη», το 95 μχ. Στο σπήλαιο αυτό ο Θεός αποκαλύφθηκε στον Ιωάννη, πατώντας στο έδαφος, έτσι το μέρος θεωρείται Θεοβάδιστο και αποκαλείται συχνά Ιεροσόλυμα της Μεσογείου. Το μοναστήρι ,που ήρθε και αγκάλιασε το σπήλαιο, αποτελείται από την εκκλησία της Αγίας Άννας (ακριβώς δίπλα στη σπηλιά) τον Άγιο Αρτέμιο και τον Άγιο Νικόλαο (πάνω από τη σπηλιά)καθώς και ένα κεντρικό χώρο που θυμίζει παραδοσιακό δωμάτιο της Χώρας.

---

Βυζαντινό Μοναστικό κέντρο του Παπικίου, Ροδόπη

 

Το Παπίκιο Όρος της Ροδόπης υπήρξε φημισμένο κέντρο μοναχισμού από τον 11ο έως τον 15ο αιώνα μ.Χ., εφάμιλλο του Αγίου Όρους. Σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες το Παπίκιο φαίνεται πως γνώρισε τη μέγιστη ακμή του κατά τον 11ο-12ο αιώνα μ.Χ. Από τον 13^ο αιώνα, όμως και μετά, σημειώνεται μια καθοριστική κάμψη στη ζωή του μοναστικού κέντρου, η οποία φτάνει σε πλήρη μαρασμό στα τέλη του 14^ου αιώνα. Οι ανασκαφικές έρευνες και τα αρχαιολογικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι στις αρχές του 13ου αιώνα μερικά μοναστήρια του Παπικίου υπέστησαν τρομερές καταστροφές από πυρκαγιές, με αποτέλεσμα να αποτεφρωθούν μεγάλα τμήματα τους, τα οποία και έπαυσαν να χρησιμοποιούνται και να περιοριστεί έτσι σημαντικά η αρχική του έκταση. Επιπλέον, ο μαρασμός του Παπικίου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους εμφυλίους πολέμους και τις δυναστικές έριδες μεταξύ του Ανδρόνικου Β’ και Ανδρόνικου Γ (1321-1328) καθώς και της Άννας Παλαιολογίνας και του Ιωάννου Στ’ Καντακουζηνού (1341-1347), που διεξήχθησαν αποκλειστικά στο χώρο της Θράκης. Τέλος, η κατάλυση της βυζαντινής κυριαρχίας στην περιοχή από τους Οθωμανούς (1362), μολονότι δεν υπήρξε ο καθοριστικός παράγοντας για την παρακμή του μοναχισμού στο Παπίκιον, συντόμευσε τον χρόνο λειτουργίας των λίγων μοναστηριών που είχαν κατορθώσει να επιβιώσουν μέχρι τότε. Πάντως, ακόμα και κατά τους τελευταίους βυζαντινούς αιώνες δεν είναι σπάνιες οι αναφορές στο Παπίκιο, οι οποίες προέρχονται κυρίως από ιστορικά έργα και βίους αγίων.

---

Οι περιοχές όπου ταξίδεψε ο Άγιος Παύλος

Μια από τις πιο σημαντικές διαδρομές θρησκευτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα είναι τα «Βήματα του Αποστόλου Παύλου». Ο Παύλος, παρότι δεν ανήκε στον στενό κύκλο των 12 μαθητών του Χριστού, αποτελεί μια σημαντική μορφή για τη Χριστιανική θρησκεία. Διέδωσε όσο κανείς άλλος το Χριστιανισμό και για το λόγο αυτό ονομάστηκε ισαπόστολος και «Απόστολος των Εθνών».

Στο πλαίσιο των ταξιδιών του για τη διάδοση του Χριστιανισμού, ο Απόστολος Παύλος επισκέφθηκε και την Ελλάδα, κηρύττοντας το Ευαγγέλιο και διδάσκοντας το έργο του Ιησού. Το ταξίδι του Αποστόλου Παύλου στην Ελλάδα είναι μια διαδρομή που συγκινεί σήμερα όχι μόνο τον ευσεβή πιστό, αλλά και όποιον αγαπά την ιστορία. Τα «Βήματα του Αποστόλου Παύλου» περνούν από όλα τα μέρη που δίδαξε ο Απόστολος και αποτελούν έναν ιδανικό συνδυασμό προσκυνήματος και περιήγησης σε μερικά από τα ομορφότερα μέρη της Ελλάδας.

 

Σταθμοί της πορείας του Αποστόλου Παύλου στην Ελλάδα:

Σαμοθράκη, Καβάλα (Νεάπολη), Φίλιπποι, Αμφίπολη-Απολλωνία, Θεσσαλονίκη, Βέροια, Αθήνα, Κόρινθος.

Απόστολος Παύλος συνολικά κήρυξε σε 16 ελληνικές περιφέρειες. Είναι πολιούχος της Κορίνθου και προς τιμή του έχει οικοδομηθεί περίλαμπρος ναός.

---

Ιεροί χώροι και εκκλησιές αφιερωμένοι στην Παναγία στην Τήνο

Η Τήνος είναι ταυτισμένη με την Παναγία. Το νησί των Κυκλάδων είναι άλλωστε αναγνωρισμένο ως ιερό από το 1971 και κάθε χρόνο το επισκέπτονται πολλές εκατοντάδες χιλιάδες προσκυνητές. Η Τήνος διαθέτει 1300 περίπου εκκλησίες και ξωκλήσια. Ορθόδοξες ή Καθολικές, καθέδρες ή μικρά εκκλησάκια, ξεχωρίζουν για την απλότητα και την καλαισθησία τους και αντανακλούν τη βαθιά ανάγκη του ντόπιου για προσωπική επαφή με το Θείο. Το προσκύνημα στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας της Τήνου (Παναγίας της Τήνου) είναι το σημαντικότερο ορθόδοξο προσκύνημα στην Ελλάδα και ένα από τα πιο γνωστά σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας χτίστηκε στο σημείο που βρέθηκε η Εικόνα της του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, μετά από όραμα της Μοναχής Πελαγίας.

ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ	ΚΑΘΟΛΙΚΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ
Ιερά Μονή Θεοτόκου (Κεχροβούνι)	Μονή Ουρσουλινών (Λουτρά)
Μονή Αγίας Τριάδας (Γύρλα Χώρας)	Μονή Ιησουϊτών (Λουτρά)
Μονή Κυρά Ξένης (Πάνορμος)	Μονή Φραγκισκανών (Μέση)
Μονή Καταπολιανής (Υστέρνια)	Μονή Ιεράς Καρδίας του Ιησού (Εξώμβουργο)
Παναγία Βουρνιώτισσα (Αγάπη)	Παναγία Βρυσιώτισσα (Άγιος Ρωμανός)
Αγία Βαρβάρα (Σμόβολο Χώρας)

 

---

 Μοναστήρια στην Ελλάδα

Υπολογίζονται συνολικά άνω των 550 Μοναστηριών και Ησυχαστηριών, που είναι εν λειτουργία σήμερα στην Ελλάδα και αποτελούν τους πνευματικούς πνεύμονές της. Οι Μοναχοί και Μοναχές που εγκαταβιώνουν σ’ αυτά υπολογίζονται περίπου σε 3.500 άτομα (1.500 στο Άγιον Όρος).

Σύμφωνα με την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος  οι ιερές  αντρικές ιερές μονές της Ελλάδας είναι 206 και οι γυναικείες 264. Τα αντρικά ιερά ησυχαστήρια είναι έξι ενώ τα γυναικεία 54.

---

Σημαντικές Μονές – Μοναστήρια της Ελλάδας

• Αγίου Νικολάου, Μέτσοβο
• Παναγία Σουμέλα, Βέροια
• Παναγίας Ολυμπιώτισσα, Ελασσόνα
• Οσίου Λουκά, Βοιωτία
• Μέγα Σπήλαιο, Καλάβρυτα
• Παναγία Χοζοβιώτισσα, Αμοργός
• Μονή Τοπλού ή Μονή της Παναγίας Ακρωτηριανής, Κρήτη
• Μονή Δαφνίου, Αθήνα
• Παναγία Αρχαγγελιώτισσα, Ξάνθη
• Αρχάγγελος Μιχαήλ Πανορμίτης, Σύμη
• Νέα Μονή, Χίος
• Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου

Βρείτε εδώ την αναλυτική λίστα με τα μοναστήρια της Ελλάδας.

---

Εκκλησιές που αξίζει να επισκεφτείς στην Ελλάδα

• Παναγία Κοσμοσώτειρα, Φέρες, Έβρος
• Άγιος Δημήτριος, Θεσσαλονίκη
• Παναγία Τήνου, Τήνος
• Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, Βόλος
• Παναγία των Βλαχερνών, Κέρκυρα
• Παναγία Παρηγορήτισσα, Άρτα
• Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, Άμφισσα
• Μυστράς, Σπάρτη
• Άγιος Διονύσιος, Ζακύνθου
• Εκκλησία Παναγία Κερά, Κρήτη
• Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, Αθήνα
• Άγιος Θεράπων, Λέσβος
• Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, Μανδράκι, Ρόδος
• Απόστολος Παύλος, Κόρινθος

Δείτε αναλυτικά τις Μητροπόλεις της Εκκλησίας ανά την Ελλάδα.

 

 

 

---

[iframe width=”95%” height=”500px” src=”https://www.google.com/maps/d/u/0/embed?mid=1MWmYmnMFqTe1lriZmuLU_Ps5xr4″][/iframe]

---

Θα έλεγε κάποιος πως η υπέροχη ελληνική φύση απολαμβάνει την ευλογία του Θεού. Κάθε βουνό, και νησί, κάθε βράχος και καλντερίμι μπορεί να είναι ένα μονοπάτι προς την πνευματική ανάταση. Το ταξίδι σε αυτό το πρόσωπο της Ελλάδα δείχνει το δρόμο της κατάνυξης σε Έλληνες και ξένους τουρίστες μέσα από ένα πέρασμα στους αιώνες. Σε αυτό το ταξίδι η πίστη σου σε οδηγεί, ακολούθησε την!

---

Πηγές:

EΠΙΣΗΜΟΣ ΙΣΤΟΣ: TrivagoMagazine

• Σειρά Ερευνητικών Εργασιών: Θρησκευτικός Τουρισμός στην Ελλάδα: Χωρική ανάλυση και συμβολή στην ανάπτυξη μειονεκτικών περιοχών, Σεραφείμ Πολύζος, 2010
• Religious tourism, VisitGreece.gr
• Επίσημη ιστοσελίδα Άγιου Όρους, inathos.gr
• Μετέωρα, www.visitmeteora.travel
• Το Σπήλαιο και το μοναστήρι της Αποκάλυψης, Patmos-island.com
• Παπίκιο Όρος, οδηγός Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας Θράκης
• Τα βήματα του Απόστολου Παύλου στην Ελλάδα, VisitGreece.gr
• Μοναστήρια, monastiria.gr
• Επισημος Ιστότοπός της Εκκλησία της Ελλάδας www.ecclesia.gr
• Τήνος, www.tinosecret.gr, www.panagiatinou.gr